Powiat Zgorzelecki planuje duże zazielenienie terenu wokół Cmentarza Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego. W ramach przedsięwzięcia ma zostać posadzona niemal setka młodych drzew, lipy i dęby, a koszt całej inwestycji sięgnie blisko 130 tysięcy złotych. Choć sadzenie drzew samo w sobie trudno uznać za kontrowersyjne, pojawiają się wątpliwości, czy akurat to miejsce jest najlepszym wyborem.
Zanim jednak do nich przejdziemy, warto przytoczyć najważniejsze fakty. Przetarg na nasadzenia przyciągnął siedem ofert, od niespełna 90 tysięcy aż po ponad 200 tysięcy złotych. Ostatecznie wybrano ofertę z Nowogrodu Bobrzańskiego, jedną z tańszych, choć nie najniższą. Powiat podkreśla, że projekt ma poprawić stan powietrza, sprzyjać bioróżnorodności, zwiększać naturalną retencję wody i stanowić krok w stronę bardziej zrównoważonego gospodarowania zielenią.
Tyle teoria. W praktyce jednak pojawiają się uzasadnione pytania.
Najpierw kwestia samego miejsca. Nowe drzewa mają trafić na ziemny wał otaczający cmentarz, czyli na skarpę. To teren, który latem wyjątkowo szybko traci wilgoć - zwłaszcza przy panujących w ostatnich latach suszach. Oznacza to konieczność regularnego, intensywnego podlewania, przynajmniej dopóki rośliny się nie ukorzenią. Już teraz widać, że wybrana pod nasadzenia ziemia jest przesuszona. To zwiastuje dodatkowe koszty, o których w projekcie nie wspomniano.
Kolejna sprawa to przyszłość wału. Jeśli drzewa się przyjmą i zaczną rosnąć, ich korzenie będą rozchodzić się na boki. A to rodzi realne ryzyko uszkodzenia ścieżki biegnącej po koronie cmentarza oraz murów oporowych, które utrzymują cały nasyp od strony szkoły i ulicy Bohaterów II Armii WP. Ewentualne naprawy mogą w przyszłości kosztować o wiele więcej niż sama inwestycja w nasadzenia.
Warto też zwrócić uwagę na obecny wygląd cmentarza. Kiedy spojrzy się na to miejsce z góry, widać wyraźnie, że zieleni już tam nie brakuje. Dodanie kolejnych blisko stu drzew na samej górze wału oznacza więcej pracy przy sprzątaniu liści i samosiejek - również na żołnierskich mogiłach. Trudno powiedzieć, czy ktoś przeanalizował, ile będą kosztować te coroczne porządki.
I wreszcie kwestia samej koncepcji architektonicznej. Nekropolia została zaprojektowana jako spójna, harmonijna całość z wyraźnie zaznaczoną przestrzenią pomiędzy cmentarzem a pomnikiem orła. Dodatkowe nasadzenia mogą tę koncepcję zaburzyć, zasłaniając lub rozbijając układ przestrzenny miejsca pamięci.
Sadzenie drzew to zawsze krok w dobrą stronę - pod warunkiem, że robi się to rozsądnie. W tym przypadku pozostaje pytanie, czy wybrano właściwą lokalizację i czy wszystkie konsekwencje tej decyzji naprawdę przemyślano. Puenta jednak pozostaje niezmienna: działania na rzecz zieleni są cenne, ale tylko wtedy, gdy nie zakłócają tego, co już zostało starannie zaprojektowane i ma dla mieszkańców oraz historii szczególne znaczenie.
Napisz komentarz
Komentarze